او از مردم ری بود و با سخنانی موزون به همراه بربط، برای خسرو آهنگ‌هایی می‌ساخت که در آن، حوادثی را که دیگران جرأت بازگفتن آن را نداشتند، با زبان موسیقی و شعر بیان می‌نمود، که از آهنگ‌های باربد در ستایش پادشاه ۷۵آواز بوده است.
چنین نقل می کنند که ؛ سرکش رامش‌گر، سرپرست نوازندگان و خوانندگان دربار خسروپرویز بود. باربد موسیقی‌دان، برای راه‌یابی به دربار به پایتخت ساسانیان آمد ولی سرکش به سربازان رشوه داد تا او را راه ندهند. باربد که ناامید شده بود، با باغبان باغی که خسروپرویز دو هفته از نوروز را در آن می‌گذراند همدستی کرد و با سازهای خود در درون درخت سروی در نزدیکی جشن‌گاه شاه پنهان شد.
هنگام غروب زمانی که خسروپرویز سری گرم از باده داشت، از نهان‌گاه خویش آهنگی نغز به نام «دادآفری» نواخت که باعث شد دمی همگان بی‌هوش گردند و زمانی که به هوش آمدند هر چه گشتند نوازنده را نیافتند. این بار باربد، ساز رود را دگرگونه نواخت و سرودی به نام «پیکار» برآورد و این بار نیز کسی را نیافتند. بار دیگر در زمانی درخور، آهنگی با نام «سبز بر سبز» ساز کرد و سرانجام با خواهش خسروپرویز به بیرون خرامیده و به پیش شاه رفت و داستان خود را بازگو کرد و سپس باربد، سرپرست رامش‌گران و از مهتران دربار شد...
باربد برای هر روزی از روزهای هفته نواهایی ساخته بود که این نواهای هفتگانه به نام طرق الملوکیه معروف است. همچنین آهنگ‌هایی برای هر سی روز ماه که به نامسی لحن باربدی نام‌دار است و هم ۳۶۰ لحن به تعداد روزهای سال نوای خاص ساخته بوده است
هنوز هم میراث او در نام‌های گوشه‌های دستگاه‌های موسیقی ایرانی امروزی بر جای مانده است. او برای اولین بار دستگاه موسیقی را در جهان به نام سرود خسروانی خلق کرد. که آن به خسرو پرویز پادشاه، فرمانروای ایران از ۵۹۰ میلادی تا ۶۲۸ تقدیم نموده بود.
اختراع اغلب نغمات و ترانه‌های موسیقی را به وی نسبت می‌دهند. گویند حوادث و اتفاقات مهم را باربد بصورت نغمات نغز و نواهای دلفریب درآورده بسمع خسروپرویز میرسانیده، مثلاً تلف شدن شبدیز اسب ویژه پرویز را که دیگران یارای اظهار آن نداشتند وی بقالب نوای موسیقی ریخته و به عرض خسرو رسانید.